خواص درمانی زنجبیل
زنجبیل یا زنجفیل گیاهی است با نام علمی ZINGIBER OFFICINALE که به نام عمومی GINGER در دنیا مشهور است. از نام های دیگر آن می توان به جربیل و زنزبیل نیز
اشاره نمود.
اثرات درمانی
زنجبیل جزء گیاهان دارویی مهم بوده و دارای خواص متعددی از جمله ضد تهوع، مقوی قلب، ضد لخته شدن خون ، ضد باکتری، آنتی اکسیدان ، ضد سرفه، ضد سموم کبدی،
ضد التهاب، ادرارآور، کاهش اسپاسم، محرک سیستم ایمنی، ضد نفخ، افزایش ترشحات روده ای معدی، پایین آورنده ی کلسترول خون، محرک گردش خون مغزی و محرک
هضم غذا می باشد.
از زنجبیل استفاده های متنوعی می شود. از کاربردهای جدید آن می توان پیشگیری از: تهوع و استفراغ، کم اشتهایی ،بی اشتهایی روانی ، اسپاسم روده، برونشیت،
مشکلات روماتیسم را نام برد. در صنعت غذایی هم به عنوان چاشنی استفاده می شود.
در مطالعات آزمایشگاهی مشخص شده است که زنجبیل دارای خاصیت ضد سرطانی می باشد. جینجرول، مهم ترین جزء تشکیل دهنده ی زنجبیل که مسئول ایجاد طعم
و مزه در این گیاه می باشد، از رشد سلول های سرطانی مخصوصاسرطان روده بزرگ در انسان جلوگیری می کند.
زنجبیل با افزایش ترشح بزاق دهان و آنزیم های مجرای گوارشی، به هضم و جذب مواد غذایی کمک می کند.
زنجبیل با بیرون راندن مخاط خلطی از ریه ها، به درمان آسم، برونشیت و دیگر مشکلات تنفسی کمک می کند.
زنجبیل نیروبخش، مقوی معده، بادشکن و ضد رقت خون می باشد. درمان کننده یرقان است. اگر پودر آن را روی پوست بدن مالش دهند، آن را تحریک و قرمز می کند. تقویت کننده
حافظه، بازکننده کبد و قاطع بلغم است و رطوبات غلیظی که در روی جدار روده و معده چسبیده باشد، از بین می برد. زنجبیل را جهت فلج و ضعف اعصاب تجویز کرده اند. زنجبیل
برای درمان اسهال ناشی از مسمومیت غذایی نیز مفید است. تشنگی را برطرف می کند. مخلوط زنجبیل با نبات و کندر را جهت جلوگیری از نفخ میوه های نارس تجویز کرده اند.
ضماد زنجبیل جهت گری(داءالثعلب) و فرو بردن ورم سودمند می باشد. اگر زنجبیل را کوبیده و روی آبگوشت بپاشند، درد مفاصل را تسکین می دهد. علاوه بر این مالیدن زنجبیل
خشک و آب تازه ی آن برای معالجه رماتیسم نافع است. برای غدد فوق کلیه مفید بوده و ترشح هورمون کورتیزول را از این غدد زیاد می کند و بیشتر خواص زنجبیل به همین دلیل
می باشد.
در چین از ریشه و ساقه ی زنجبیل به عنوان آفت کش برای دفع شته و هاگ های قارچ ها استفاده می شود.
با توجه به میزان متغیر اسانس زنجبیل که ارزش دارویی آن مزبوط به آن است، انواعی از زنجبیل که بالاتر از 5/1 درصد اسانس داشته باشند ارزش دارویی دارند. بنابراین در
صورتی که زنجبیل کهنه باشد و یا به صورت پودر برای مدت طولانی مصرف نشود، کم کم اسانس(رایحه ی) آن کم شده و ارزش دارویی آن کاهش می یابد.
زنجبیل برای درمان سرطان تخمدان
این ادویه‌ی پرطرفدار به درمان سرطان تخمدان کمک می‌کند. نتایج پژوهش‌هایی که در مرکز مطالعات سرطان در دانشگاه میشیگان آمریکا انجام شده است نشان می‌دهد که
پودر زنجبیل روی سلول‌های سرطانی تأثیر می‌گذارد و به از بین بردن آن‌ها کمک می‌کند. توصیه می‌کنیم در تهیه‌ی غذاهایتان از این ادویه‌ی پرخاصیت استفاده کنید. می‌توانید
یک نوک انگشت از آن را به شیر یا چایتان اضافه کنید. در تهیه‌ی کیک و شیرینی نیز از این ادویه‌ی پر خاصیت استفاده کنید.
زنجبیل برای مقابله با سرطان کولون
کولون بخشی از روده‌ی بزرگ است. نتایج بررسی‌هایی که محققان آمریکایی روی موش‌های آزمایشگاهی انجام داده‌اند نشان می‌دهد که زنجبیل جلوی سرعت رشد
سلول‌های سرطانی را می‌گیرد و برای مقابله با سرطان کولورکتال موثر عمل می‌کند.
زنجبیل برای رفع حالت تهوع صبحگاهی
نتایج پژوهش‌ها نشان می‌دهد که ریزوم این گیاه به اندازه‌ی ویتامین B6 در درمان حالت تهوع صبحگاهی موثر است. توجه داشته باشید که خاصیت ضد استفراغ زنجبیل در
حد یک شهرت کاذب نیست بلکه این گیاه واقعاً حالت تهوع دوره‌ی بارداری را رفع می‌کند.
حملات و دردهای میگرنی زندگی را برای خیلی‌ها سخت کرده است. اما هر
مشکلی راه حلی دارد. باید بدانید که نتایج پژوهش‌ها نشان می‌دهند زنجبیل
قدرت آن را دارد که از دردهای میگرنی و التهاب رگ‌های خونی جلوگیری کند
نتایج بررسی‌هایی که روی 27 خانم باردار انجام شده نشان می‌دهد که مصرف زنجبیل حالت تهوع و میزان استفراغ 19 خانم باردار را در ابتدای بارداری (بارداری کمتر از 20 هفته)
به طور چشمگیری کاهش داده است. متأسفانه قرص‌های ضد استفراغ عوارض جانبی دارند و احتمال دارد خطر عقب‌ماندگی ذهنی جنین را بالا ببرند. اما ریزوم این گیاه هیچ
خطری برای مادر و جنین ندارد و موثر عمل می‌کند.
زنجبیل: برای مقابله با ماشین گرفتگی یا دریازدگی
خیلی‌ها تا سوار اتوبوس یا قطار می‌شوند حالت تهوع می‌گیرند و سفر به کامشان زهر می‌شود. نتایج یک پژوهش آمریکایی نشان می‌دهد که زنجبیل درمان موثری برای تمام
علائم مربوط به ماشین گرفتگی و یا دریازدگی است. در واقع این گیاه پرخاصیت مشکلاتی از قبیل حالت تهوع، سرگیجه، استفراغ، عرق سرد و غیره را از بین می‌برد.
زنجبیل برای کاهش درد و التهاب
به عقیده‌ی محققان زنجبیل خواص ضدالتهابی دارد و یک مسکن طبیعی فوق‌العاده است. این ادویه‌ی خوش عطر حاوی ترکیبات ضدالتهابی به نام ژینژرول (جینجرول) می‌باشد
که با هر گونه التهاب مقابله می‌کنند. برای همین افرادی که از آرتریت روماتوئید رنج می‌برند می‌توانند از زنجبیل استفاده کنند. به خاطر اینکه ژینژرول موجود در آن باعث کاهش
التهاب مفاصل شده و دردهای ناشی از آن را تسکین می‌دهد. توصیه می‌کنیم افرادی که دچار آرتروز و کلا دردهای مفصلی هستند به طور مرتب از ریزوم زنجبیل استفاده کنند.
زنجبیل برای آن‌هایی که معده‌شان مشکل دارد
از مدت‌ها پیش از زنجبیل به عنوان درمان طبیعی برای مقابله با سوزش معده استفاده می‌شود. برای بهبود مشکلات معده از چای زنجبیلی استفاده کنید.
زنجبیل برای پیشگیری و درمان سرماخوردگی و آنفلوانزا
اگر می‌خواهید تمام زمستان را درگیر سرماخوردگی یا آنفلوانزا نباشید زنجبیل را دریابید. به عقیده‌ی محققان این گیاه درمان طبیعی مشکلات زمستانی است.
زنجبیل برای درمان و رفع مسمومیت غذایی نیز موثر است. به خاطر اینکه ریزوم آن تأثیر زیادی در رفع مشکلات گوارشی دارد.
زنجبیل برای آن‌هایی که از میگرن رنج می‌برند
حملات و دردهای میگرنی زندگی را برای خیلی‌ها سخت کرده است. اما هر مشکلی راه حلی دارد. باید بدانید که نتایج پژوهش‌ها نشان می‌دهند زنجبیل قدرت آن را دارد
که از دردهای میگرنی و التهاب رگ‌های خونی جلوگیری کند.
زنجبیل برای تسکین دردهای زنانه
در طب چینی برای تسکین دردهای مربوط به عادت ماهیانه از چای زنجبیل و شکر قهوه‌ای استفاده می‌کنند. معمولاً دل درد، گرفتگی عضلات و غیره جزو دردهای شایعی است
که خانم‌ها هر ماه تحمل می‌کنند. می‌توانید برای تسکین این قبیل دردها چای زنجبیل تهیه کنید و آن را با شکر قهوه‌ای میل کنید.
به عقیده‌ی محققان زنجبیل خواص ضدالتهابی دارد و یک مسکن طبیعی فوق‌العاده است. این ادویه‌ی خوش عطر حاوی ترکیبات ضدالتهابی به نام ژینژرول (جینجرول) می‌باشد
که با هر گونه التهاب مقابله می‌کنند.
زنجبیل برای دیابتی‌ها
نتایج بررسی‌هایی که روی موش‌های آزمایشگاهی مبتلا به دیابت انجام شده نشان می‌دهد که مصرف زنجبیل باعث کاهش مشکلات کلیوی در بیماران دیابتی می‌شود.
متأسفانه دیابت باعث بروز مشکلاتی مانند نارسایی کلیوی نیز می‌شود.
دم‌نوش زنجبیل: رفع بوی بد دهان
متخصصان علوم پزشکی در یک مطالعه جدید دریافتند که چای زنجبیل می‌تواند به رفع بوی بد دهان کمک کند. آن‌ها معتقدند که فقط یک نوع ماده شیمیایی موجود در زنجبیل
مسئول این تأثیر مثبت است. در واقع همین ماده شیمیایی عامل طعم تند این ریشه خوراکی است.
متخصصان دانشگاه فنی مونیخ در آلمان حین آزمایش روی تأثیر مواد غذایی بر مولکول‌های بزاق دهان دریافتند که ماده شیمیایی موسوم به "جینجرول" موجود در زنجبیل آنزیمی
را در دهان تحریک می‌کند و این آنزیم به نوبه خود موجب شکسته شدن و از بین رفتن موادی که عامل بوی بد دهان هستند می‌شود.
به گزارش دیلی میل، کارشناسان سلامت می‌گویند این یافته می‌تواند منجر به تولید انواع خمیردندان و دهان‌شویه با استفاده از این ماده خوراکی تند و طعم دار شود.
عصاره زنجبیل: ضدعفونی‌کننده دهان
نتایج بررسی‌های انجام‌شده توسط محققین کشورمان نشان می‌دهد که عصاره گیاه دارویی زنجبیل می‌تواند به‌طور مؤثری برای ضدعفونی کردن محیط دهان و جلوگیری از
پوسیدگی‌های باکتریایی استفاده شود.
پوسیدگی دندان یکی از شایع‌ترین عفونت‌های دهانی محسوب می‌شود و باکتری موسوم به «استرپتوکوکوس موتانس»، دارای نقش اصلی در این بیماری است. این باکتری
تقریباً در شروع تمامی ضایعات پوسیدگی در مینای دندان نقش دارد و با تولید اسید و از طریق تجزیه قندها و کاهش pH محیط دهانی، باعث فساد سطوح دندانی و پوسیدگی
می‌شود.
امروزه استفاده از ماده «کلرهگزیدین» جهت کنترل و کاهش پوسیدگی دندان رایج است؛ اما این ترکیب عمدتاً باعث تغییر رنگ مینای دندان به رنگ زرد یا قهوه‌ای شده و حتی
ممکن است موجب بروز سوزش، زخم و خشکی در مخاط دهان شود. علاوه بر موارد ذکرشده، به گفته برخی محققین، شواهد کافی نیز از اثرات کلینیکی و همچنین عوارض
جانبی طولانی‌مدت این ماده در دسترس نیست و این موضوع باعث شده که برخی متخصصین، استفاده از کلرهگزیدین را به‌عنوان داروی کنترل‌کننده پوسیدگی دندان توصیه نکنند.
ماده شیمیایی موسوم به "جینجرول" موجود در زنجبیل آنزیمی را در دهان تحریک می‌کند و این آنزیم به نوبه خود موجب شکسته شدن و از بین رفتن موادی که عامل بوی بد
دهان هستند می‌شود
باکتری «استرپتوکوکوس موتانس» تقریباً در شروع تمامی ضایعات پوسیدگی در مینای دندان نقش دارد و با تولید اسید و از طریق تجزیه قندها و کاهش pH محیط دهانی،
باعث فساد سطوح دندانی و پوسیدگی می‌شود.
در این رابطه، محققینی از دانشگاه آزاد اسلامی واحد اسلامشهر سعی نموده‌اند با استفاده از عصاره گیاه دارویی زنجبیل، محلول مناسبی برای ضدعفونی کردن دهان یافته و
در این راه حلال‌های مختلفی را آزموده‌اند.
محققین فوق عصاره اندام زیرزمینی گیاه زنجبیل را با استفاده از 4 حلال مختلف شامل آب، متانول، اتیل استات و هگزان تهیه کردند و تأثیر ضدمیکروبی هر یک را روی سویه
استاندارد باکتری استرپتوکوکوس موتانس که از مرکز پژوهش‌های علمی و صنعتی ایران تهیه شده بود، آزمودند.
نتایج آزمایش نشان داد که غلظت‌های مختلف عصاره زنجبیل دارای اثرات ضد میکروبی مشخصی هستند.
بنابراین نتایج، حداقل غلظت مهارکنندگی عصاره‌های آبی و متانولی زنجبیل، 12.5 میلی‌گرم بر میلی‌لیتر و برای عصاره‌های اتیل استات و هگزانی 25 میلی‌گرم بر میلی‌لیتر
برآورد گردید.
همچنین طبق این یافته‌ها، عصاره متانولی زنجبیل بهترین اثر را در کنترل باکتری‌ها نشان می‌دهد و بعدازآن، به ترتیب عصاره آبی، اتیل استات و هگزانی قرار می‌گیرند.
به‌طورکلی نیز، ارزیابی‌های آماری نشان داد که هر چه غلظت عصاره زنجبیل در حلال از هر نوع که باشد بیشتر شود، خاصیت ضدباکتریایی آن حلال افزایش می‌یابد.
به بیان محققین فوق، از این پژوهش می‌توان نتیجه گرفت که گیاه زنجبیل دارای اثر ضد باکتریایی قابل‌توجه بر روی عامل اصلی پوسیدگی دندان یا باکتری استرپتوکوکوس
موتانس است و این گیاه می‌تواند به‌عنوان محصول طبیعی زیستی و فعال در توسعه ترکیبات جدید جهت کنترل پوسیدگی دندان مورد استفاده قرار گیرد.
منبع: ساعد